“Con ơi nhớ lấy câu này
Cúng thần phải cúng ngày rằm với giêng
Cúng Phật thì cúng chay thanh
Cúng người cõi âm phải cúng vào đêm.”
Câu ca dao xưa của ông cha ta đã in sâu vào tiềm thức văn hóa người Việt về ý thức hướng về cõi tâm linh. Trong đó, việc thờ cúng gia tiên, thần phật giữ một vị trí quan trọng. Người ta tin rằng, mỗi bức tượng, đồ vật thờ cúng đều mang trong mình linh khí, cần được “khai quang điểm nhãn” để linh nghiệm. Vậy “khai quang điểm nhãn” là gì? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nghi thức này và hướng dẫn chi tiết cách thực hiện.
Khai Quang Điểm Nhãn Là Gì? Ý Nghĩa Tâm Linh Sâu Sắc
Ông Nguyễn Văn A, một nhà nghiên cứu văn hóa dân gian chia sẻ: “Khai quang điểm nhãn là nghi thức quan trọng giúp đánh thức linh hồn, thỉnh mời thần linh, gia tiên về ngự, từ đó phù hộ độ trì cho gia chủ.”
Theo tâm linh, “khai quang” là mở toang sự minh mẫn, sáng suốt, còn “điểm nhãn” là điểm vào đôi mắt, thổi hồn vào bức tượng. Nghi thức này như một lời thỉnh cầu thành tâm, giúp kết nối thế giới tâm linh với thế giới thực tại.
Lễ khai quang điểm nhãn
Hướng Dẫn Thực Hiện Lễ Khai Quang Điểm Nhãn
Chuẩn Bị Cho Lễ Khai Quang Điểm Nhãn
Việc chuẩn bị chu đáo thể hiện lòng thành kính của gia chủ:
- Lựa chọn ngày giờ: Nên chọn ngày lành tháng tốt, phù hợp với tuổi của gia chủ.
- Chuẩn bị đồ cúng: Mâm cúng chay thanh tịnh gồm hương, hoa, quả, nước, oản phẩm, xôi chè…
- Bài vị: Chuẩn bị bài vị ghi rõ tên, chức danh, ngày tháng năm sinh, ngày tháng năm mất (nếu có) của các vị được thờ cúng.
- Văn khấn: In hoặc chép tay Văn Khấn Khai Quang điểm Nhãn rõ ràng, trang trọng.
Các Bước Thực Hiện Nghi Lễ Khai Quang Điểm Nhãn
- Tắm rửa, thay quần áo sạch sẽ: Trước khi làm lễ, gia chủ cần tắm rửa sạch sẽ, mặc quần áo chỉnh tề.
- Bày trí bàn thờ: Bàn thờ được lau dọn sạch sẽ, bày biện đầy đủ lễ vật.
- Thực hiện nghi lễ: Gia chủ thắp hương, khấn vái theo bài văn khấn khai quang điểm nhãn. Sau đó, dùng một tấm vải đỏ che mặt tượng, gia chủ cầm bút lông, chấm son, điểm vào mắt tượng.
- Hóa vàng, hạ lễ: Sau khi hương tàn, gia chủ hóa vàng mã, hạ lễ và xin phép gia tiên, thần linh được thụ hưởng lễ vật.
Điểm nhãn tượng Phật
Văn Khấn Khai Quang Điểm Nhãn (Bài cúng tham khảo)
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con lạy… (tên gia chủ) sinh năm …, tuổi …, ngụ tại …
Hôm nay là ngày … tháng … năm … (âm lịch)
Con thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, cung thỉnh… (tên, chức danh của tượng/đồ vật được khai quang) về ngự tại … (vị trí đặt tượng/đồ vật).
Cúi xin … (tên, chức danh của tượng/đồ vật) linh thiêng phù hộ độ trì cho gia đình con được bình an, mạnh khỏe, vạn sự như ý.
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Lưu Ý Quan Trọng Khi Thực Hiện Khai Quang Điểm Nhãn
- Nghi thức khai quang điểm nhãn chỉ nên thực hiện một lần duy nhất cho mỗi pho tượng, đồ vật thờ cúng.
- Nên lựa chọn cơ sở uy tín, chất lượng để thỉnh tượng, đồ vật thờ cúng.
- Giữ gìn bàn thờ luôn sạch sẽ, trang nghiêm.
- Bài viết mang tính chất tham khảo, bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin từ các chuyên gia tâm linh uy tín.
So Sánh Phong Tục Khai Quang Điểm Nhãn Giữa Các Vùng Miền
Dù ở bất kỳ vùng miền nào, nghi thức khai quang điểm nhãn vẫn giữ được nét đẹp văn hóa tâm linh truyền thống. Tuy nhiên, tùy theo phong tục tập quán của từng vùng miền mà có thể có sự khác biệt nhỏ trong cách thức thực hiện hay đồ cúng.
Ví dụ, ở miền Bắc, mâm cúng khai quang điểm nhãn thường có thêm đĩa xôi gấc, miền Trung lại chuộng bánh chưng, bánh tét, còn miền Nam thì không thể thiếu bánh ú, chè trôi nước.
